گزارش جهانی سیاستگذاری غذا 2018 هفتمین گزارش مؤسسۀ بین‌المللی تحقیقات سیاستگذاری غذا است که به بررسی موضوعاتی همچون روندهای ضدجهانی شدن و آثار تغییرات جاری جریان کالاها بر سرمایه‌گذاری‌ها، مردم، و سیستم‌های جهانی غذا می‌پردازد. مسائل مورد بحث در گزارش حاضر نتیجۀ مشورت با متخصصان در هر حیطۀ خاص بوده است.

مقدمه

مؤسسۀ بین‌المللی تحقیقات سیاستگذاری غذا (IFPRI) یک مرکز پژوهشی کشاورزی است که راه حل‌های سیاستی مبتنی بر پژوهش را برای کاهش پایدار فقر و اتمام گرسنگی و سوء تغذیه در کشورهای در حال توسعه فراهم می‌کند. IFPRI در سال 1975 تأسیس شد و اکنون بیش از 600 کارمند در بیش از 50 کشور جهان از جمله چین، اتیوپی و هند دارد. این مؤسسه بستری را برای مشارکت جهانی در زمینۀ تحقیقات سیاستگذاری غذا و کشاورزی فراهم کرده و عمدتاً بر روی کشورهای در حال توسعه در آمریکای مرکزی، آمریکای جنوبی، آفریقا و آسیا متمرکز شده است. IFPRI هر ساله نتایج حاصل از یافته‌های خود را از طریق صدها مقاله، بولتن، کنفرانس و سایر ابزارهای خلاقانه منتشر می‌کند. گزارش جهانی سیاستگذاری غذا یکی از معروف‌ترین خروجی‌های پژوهشی این مؤسسه است که در آن چالش‌ها و دستاوردهای سیاستگذاری غذا و کشاورزی را در کشورهای مختلف جهان در سال قبل مورد بررسی قرار می‌دهد.

گزارش جهانی سیاستگذاری غذا 2018 هفتمین گزارش IFPRI است که به بررسی موضوعاتی همچون روندهای ضدجهانی شدن و آثار تغییرات جاری جریان کالاها بر سرمایه گذاری‌ها، مردم، و سیستم‌های جهانی غذا می‌پردازد. مسائل مورد بحث در گزارش حاضر نتیجۀ مشورت با متخصصان در هر حیطۀ خاص بوده است. تنها موضوعاتی در این گزارش مورد بررسی قرار گرفته‌اند که نمایانگر پیشرفتی جدید در سیاستگذاری غذا بوده‌اند و ماهیتی بین‌المللی داشته‌اند. همچنین ارزیابی‌ها و توصیه‌های مندرج در گزارش بر مبنای یافته‌های حاصل از پژوهش‌های با کیفیت یا قضاوت متخصص فراهم شده‌اند. در فصل اول گزارش، مروری کلی بر رخدادهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی مرتبط با حوزۀ کشاورزی و غذا در سال 2017 شده که عمدۀ مطالب آن به جهت اهمیت در مقالۀ پیش رو عیناً بیان گردیده است. جهت پرهیز از اطالۀ کلام و مرور سریع نکات مهم گزارش توسط سیاستگذاران و پژوهشگران، در ارتباط با فصل‌های بعدی صرفاً یافته‌ها و توصیه‌های کلیدی گزارش بیان گردیده‌اند.

سال 2017 در یک نگاه

سال 2017 سالی همراه با افزایش تردید در میان نشانه‌های مختلف پیشرفت بود. جهان از یک رونق اقتصادی قوی پس از دوره‌ای رکود بهره‌مند شد، اما گرسنگی جهانی به علت منازعات، قحطی و بحران پناهندگی افزایش یافت. تغییرات چشم‌انداز جهانی و روند رو به رشد گرایشات ضدجهانی شدن، تجارت بین‌المللی و سرمایه‌گذاری را تهدید کرد. عدم موفقیت در رسیدن به توافق در کنفرانس وزیران سازمان تجارت جهانی (WTO) و اقدامات متقابل ایالات متحده و بریتانیا همگی نشانه‌هایی مبنی بر افزایش بالقوۀ انزواطلبی و حمایت‌گرایی بود که تردیدهایی جدی برای امنیت جهانی غذا و تغذیه ایجاد کرد. رشد جهانی اقتصاد و افزایش تجارت و سرمایه‌گذاری در سال 2017 نشان دهندۀ بهبود مستمر وضعیت اقتصادی است، هر چند افزایش نابرابری‌های جهانی، منطقه‌ای و ملی می‌تواند چشم‌انداز کاهش فقر را تضعیف نماید. قیمت جهانی غذا که در ابتدای سال 2017 نسبتاً بالا بود، تا پایان سال به طور پیوسته کاهش پیدا کرد و انتظار می‌رود این روند همچنان ادامه یابد. حوادث شدید آب و هوایی از جمله طوفان در ایالات متحده و کارائیب، ادامۀ خشکسالی در آفریقا، و سیل در جنوب آسیا زندگی‌های زیادی را نابود ساخته و جمعیت فراوانی را آواره ساخته است. انتظار می‌رود عدم اطمینان‌ها و درگیری‌های سیاسی و اقتصادی ادامه یابد، در حالی که تغییرات آب و هوایی همچنان باعث تهدیدات فوری و بلندمدت خواهد شد. جامعۀ بین‌المللی باید برای حل این چالش‌ها با یکدیگر همکاری کنند. همکاری جهانی برای تدوین سیاست‌هایی در راستای بهره‌مندی حداکثری از مزایای جهانی شدن و به حداقل رساندن خطرات آن می‌تواند کلید دستیابی به امنیت پایدار غذا و تغذیه باشد.

فصل اول: پیشرفت، عدم اطمینان، و افزایش ضدجهانی شدن

پس از رشد ضعیف اقتصاد جهانی در سال 2016 که ضعیف‌ترین رشد از زمان بحران مالی 2008 بود، سال 2017 رشد اقتصادی خوبی را تجربه کرد. در دهه‌های اخیر نابرابری درآمد تقریباً در همۀ کشورها افزایش یافته است، هر چند با سرعت متفاوت؛ در اروپا با کمترین سطح نابرابری و در خاورمیانه با بیشترین سطح. نابرابری جهانی از سال 1980 به شدت افزایش یافته و درآمد جمعیت یک درصدی ثروتمندان جهان، دو برابر جمعیت 50 درصد پایین رشد داشته است. علیرغم رشد امیدوار کنندۀ اقتصادهای نوظهور، انتظار می‌رود نابرابری جهانی در صورت تثبیت سیاست‌های تجاری فعلی افزایش یابد. پس از تقریباً یک دهه کاهش، گرسنگی جهانی از 777 میلیون نفر در سال 2015 به 815 میلیون نفر در سال 2016 افزایش یافت، زیرا منازعات، خشکسالی و تشدید شوک‌های آب و هوایی به بروز بحران‌های شدید غذا منجر شده است. جامعۀ جهانی با قحطی حدود 38 میلیون نفر در نیجریه، سومالی و سودان جنوبی مواجه شد، یمن ناامنی شدید غذایی را تجربه کرد، و اتیوپی و کنیا از خشکسالی قابل توجهی رنج بردند.

در حالی که شیوع جهانی کوتاه قدی در میان کودکان زیر 5 سال از 30 درصد در سال 2005 به 23 درصد در سال 2016 کاهش یافته است، اما این امر همچنان به عنوان موضوعی مهم تلقی می‌گردد و 155 میلیون کودک از آن رنج می‌برند. اگر روند فعلی ادامه یابد، در سال 2025 حدود 130 میلیون کودک مبتلا به کوتاه قدی خواهیم داشت که 30 میلیون بالاتر از هدف مجمع جهانی بهداشت خواهد بود. برای کاهش چشمگیر کوتاه قدی و گرسنگی تا سال 2030 بسیاری از کشورها باید سرعت پیشرفت‌های خود را افزایش دهند. در عین حال اضافه‌وزن و چاقی همچنان یک نگرانی رو به رشد خصوصاً در کشورهای آسیای مرکزی است.

شیوع کوتاه‌قدی کودکان و تولید ناخالص داخلی سرانه در کشورهای منتخب

پس از کاهش قیمت‌های جهانی غذا در سالهای 2015 و 2016، میانگین قیمتها در نیمۀ اول سال 2017 شروع به افزایش کرد که عمدتاً متأثر از قیمت‌های بالای گوشت، لبنیات و شکر بود، اما در ماه‌های انتهایی سال قیمت‌ها به طور پیوسته شروع به کاهش کرد و قیمت لبنیات، روغن نباتی و شکر با افت قابل توجهی همراه شد. تولید جهانی غلات برای سال 2017 حدود 2.627 میلیون تن بود که نسبت به سال 2016 رشد 0.6 درصدی نشان می‌دهد. عمدۀ این رشد مربوط به تولید بالا در اندونزی و همچنین افزایش تولید ذرت در ایالات متحده بود. تولید جهانی گندم و برنج نیز اندکی کمتر از سال 2016 بود. پیش‌بینی می‌شود به دلیل تولید زیاد و کاهش رشد تقاضا در اقتصادهای نوظهور، قیمت جهانی غذا همچنان در سطح پایین باقی بماند.

در سال 2017 گرایشات ضدجهانی شدن را در رخدادهایی همچون خروج آمریکا از پیمان تجاری اقیانوس آرام و توافقنامۀ اقلیمی پاریس و همچنین ادامۀ روند برگزیت در بریتانیا شاهد بودیم. در یازدهمین کنفرانس وزیران کشورهای عضو سازمان تجارت جهانی در بوینس آیرس، اعضاء نتوانستند در مورد اعلامیۀ پایانی مشترک توافق کنند و مسائلی همچون یارانه‌های کشاورزی، ذخایر عمومی غذا و مکانیسم‌های حمایتی ویژه به صورت حل نشده باقی ماند. با این وجود رشد تجارت و سرمایه‌گذاری بین‌المللی نشان داد که روند کلی به سمت یکپارچه‌سازی جهانی ادامه دارد. تجارت جهانی در سال 2017 حدود 3.6 درصد رشد داشت که نسبت به رشد 1.3 درصدی سال 2016 افزایش قابل ملاحظه‌ای را نشان می‌دهد. رشد تجارت تا حد زیادی تحت تأثیر افزایش تقاضای واردات در آسیا و آمریکای شمالی بود. جریان‌های سرمایه‌گذاری جهانی بهبود نسبتاً کمی داشتند و به 1.8 تریلیون دلار در سال 2017 افزایش یافتند. در حالی که سرمایه‌گذاری خارجی در اقتصادهای در حال توسعه 14 درصد کاهش داشت، اقتصادهای توسعه یافته رشد 5 درصدی را در این زمینه تجربه کردند که افزایش دو برابری را نسبت به قبل نشان می‌دهد.

زمین کشاورزی به ازای هر نفر در کشورهای منتخب

برخی از پیشرفت‌های عمده در سیاست‌ها، حرکت جهانی را به سمت آینده‌ای پایدار تداوم بخشید. دولت‌ها در اجلاس جهانی تغذیه 640 میلیون دلار بودجۀ جدید را برای مبارزه با سوءتغذیۀ جهانی تصویب کردند و کشورهایی همچون چین، هند و بنگلادش از ابتکارات ملی خود برای بهبود تغذیه رونمایی نمودند. رهبران گروه 20 (G20) در کنفرانس وزیران کشاورزی در برلین به استفادۀ پایدار از آب در تولید غذا و محصولات کشاروزی متعهد شدند و بر حاکمیت و انطباق سیاست‌های مرتبط با آب تأکید کردند. جلسۀ وزرای کشاورزی گروه 7 (G7) در میلان نیز متمرکز بر حمایت از درآمد کشاورزان در مقابل بحران‌های بازار، بلایای طبیعی و تغییرات آب و هوایی بود و ارتباط بین کشاورزی، مهاجرت و توسعۀ روستایی مورد توجه آنها قرار گرفت. این بحث‌ها اهمیت ارائۀ ابزارهای مالی مشخص برای کشاورزان مانند استراتژی‌های مدیریت ریسک از طریق سرمایه‌گذاری در تحقیقات، نورآوری، اطلاعات، ارتباطات و آموزش را برجسته کرد. پیشرفت به سمت برنامۀ 2030 توسعۀ پایدار همچنان تداوم پیدا کرد و کمیسیون آمار سازمان ملل متحد چارچوب مشخصی را برای پیگیری پیشرفت در دستیابی به اهداف توسعۀ پایدار تصویب کرد. این امر همزمان بود با تصویب طرح عملیاتی کیپ تاون برای داده‌های توسعۀ پایدار که دولت‌ها، سیاستگذاران و جامعۀ بین‌المللی را به منظور همکاری در جهت بهبود داده‌ها برای اهداف توسعۀ پایدار دعوت می‌کند. همچنین کشورها همکاری با یکدیگر را در چارچوب توافقنامۀ اقلیمی پاریس برای مقابله با تغییرات شدید آب و هوایی از جمله طوفان‌ها در ایالات متحده و کارائیب، خشکسالی در آفریقا، و سیل در جنوب آسیا ادامه دادند.

در سطح ملی کشورها پیشرفت خود را در زمینۀ پایداری زیست‌محیطی و همچنین تغذیه ادامه دادند. نروژ صندوقی 400 میلیون دلاری را برای کاهش جنگل‌زدایی از طریق کشاورزی تأسیس کرد. چین طرح جدید ملی تغذیه را آغاز کرد که در قالب آن اهدافی را در ارتباط با کم‌خونی، کوتاه‌قدی و تغذیه با شیر مادر برای سال‌های 2020 و 2030 تعریف کرده است. این طرح همچنین اهمیت قوانین، تحقیق و نظارت را بر پیامدهای تغذیه و سلامتی برجسته می‌کند. بنگلادش دومین برنامۀ ملی اقدامات تغذیه‌ای (2016-2025) را راه اندازی کرد و تلاش‌ها را برای کاهش همۀ انواع سوء تغذیه به ویژه برای کودکان، دختران نوجوان، زنان باردار و مادران شیرده آغاز کرد. هند راهبرد ملی تغذیۀ خود را راه‌اندازی کرد که در قالب آن متعهد شده هر کودک، دختر نوجوان و زن تا سال 2022 به وضعیت مطلوب تغذیه‌ای دست پیدا کند. برخی از کشورها دست به مجموعه‌ای از اصلاحات کشاورزی زدند؛ مانند گسترش مناطق آبیاری و بهبود توزیع کود و دانه در الجزایر و افزایش دسترسی به آب در جیبوتی. بسیاری دیگر از جمله غنا، هند و نیجریه تعهدات خود را برای پایان دادن به گرسنگی و سوءتغذیه در قالب هدف 2 مجموعه اهداف توسعۀ پایدار مورد تأکید مجدد قرار دادند.

انتظار می‌رود در سال 2018 جامعۀ بین‌الملل همچنان با تهدیدات مستمر برای امنیت غذایی مواجه باشد، به ویژه گرسنگی ناشی از درگیری و افزایش خشکسالی. حمایت‌های بین‌المللی برای کشورهای آفریقایی که قحطی و خشکسالی را متحمل شده‌اند، همچنان مهم خواهد بود؛ چرا که بیشتر جمعیت آنها در معرض خطر ناامنی غذایی قرار دارند؛ از جمله 6 میلیون نفر در سودان جنوبی. رشد در آفریقا نیز به دلیل خطرات مالی مربوط به بدهی، آسیب‌پذیر خواهد بود؛ به ویژه در کشورهای صادر کنندۀ منابع طبیعی. برخی چالش‌های خاص نیز به توجه بین‌المللی نیاز دارد، خصوصاً نسبت به آیندۀ ونزوئلا که در آن سرانۀ تولید ناخالص داخلی برای چهارمین سال متوالی کاهش یافته و شرایط کشور با کمبود حاد غذا، دارو و دیگر محصولات اساسی بدتر شده است. تغییرات اقلیمی همچنان به عنوان تهدیدات فوری و درازمدت ادامه خواهند یافت؛ به ویژه رویدادهای شدید آب و هوایی، استرس آب و خاک، و ناامنی غذایی. ایجاد انعطاف‌پذیری در برابر شوک‌های آب و هوایی و تقویت کشاورزی هوشمندانۀ مبتنی بر اقلیم به طور فزاینده‌ای مهم خواهد بود. تعهدی تازه برای همکاری با یکدیگر، کلید دستیابی به امنیت بهتر غذا و تغذیه در مسیری پایدار خواهد بود. در سطح جهانی، منطقه‌ای و ملی باید داده‌ها و شواهد در قلب سیستم‌های غذایی بازتر، شفاف‌تر و فراگیرتر قرار گیرند. بحث‌های جاری در مورد سیستم‌های غذا و تعهدات برای پایان دادن به گرسنگی باید به سمت عملیاتی شدن حرکت کنند. اعمال سیاست‌هایی برای بهره‌مندی هر چه بیشتر از مزایای جهانی شدن و به حداقل رساندن خطرات ناشی از ضدجهانی شدن، اولویتی مهم در سال 2018 و فراتر از آن خواهد بود.

فصل 2: سیستم جهانی غذا تحت تغییرات رادیکال

یافته‌های کلیدی
غذا در قلب کاهش جهانی فقر و بهبود تغذیه قرار دارد. با این حال سیستم‌های غذایی ناکارآمد منجر به افزایش چاقی و گرسنگی و تخریب محیط زیست می‌شوند.
تغییرات جهانی رادیکال از جمله افزایش روندهای ضدجهانی شدن و فناوری‌های در حال ظهور، همزمان چالش‌های جدید و فرصت‌هایی برای پیشرفت ایجاد می‌کنند.
رفع این روندهای جهانی برای اطمینان از اینکه سیستم‌های غذا می‌توانند گرسنگی و سوءتغذیه را برای همه در مرزهای محیطی (اقلیم، آب، تنوع زیستی، آلاینده ها) به پایان برسانند، حیاتی است.
ادغام جهانی سیستم‌های ملی غذا – از طریق جریان کالا، سرمایه‌گذاری، مردم، و دانش – کلید پیشرفت خواهد بود، اما به حکمرانی خوب و تعهد قوی جامعۀ بین‌المللی نیاز دارد.

توصیه‌های کلیدی
یک سیستم باز، کارآمد و عادلانۀ تجاری را خصوصاً برای کالاهای کشاورزی از طریق اصلاح تجارت، حمایت داخلی و سیاست‌های سرمایه‌گذاری برای ارتقاء تغذیه، سلامت، مشارکت، و پایداری محیط زیست تشویق کنید.
از توسعۀ روستایی برای شکستن چرخۀ شرارت منازعات، ناامنی غذایی، و مهاجرت جهت بهبود معیشت و امنیت غذایی پناهندگان حمایت کنید.
بر روی پژوهش و نوآوری در حوزۀ سیستم‌های غذا که منجر به افزایش پایداری تولید و پردازش، دسترسی به غذاهای سالم، و ارتقاء فرصت‌های اشتغال می‌شود، بیشتر سرمایه‌گذاری کنید.
سیاستگذاری مبتنی بر شواهد را برای حمایت سرمایه‌گذاری‌های دولت در حوزۀ سیستم‌های غذا ارتقاء دهید.
همکاری و یادگیری متقابل را در میان ذینفعان و همۀ بخش‌ها برای تسریع پیشرفت در مسیر پایان دادن به گرسنگی و سوء تغذیه بهبود بخشید.
رهبری و تعهد را نسبت به اهداف توسعۀ پایدار در سطح جهانی، منطقه‌ای و ملی جهت حصول اطمینان نسبت به پیروی از تعهدات بین‌المللی ارتقاء دهید.
از فرصت‌های جدید خلق شده توسط فناوری‌های نوظهور نهایت استفاده را کنید و از اشتراک‌گذاری دانش برای به حداکثر رساندن منافع سیستم‌های غذا برای همه بهره گیرید.

فصل 3: جریان آزاد کالاها و امنیت غذا و تغذیه

یافته‌های کلیدی
تجارت می‌تواند در چهار نیاز کلیدی امنیت غذایی – مهیا بودن غذا، دسترسی، مصرف، و ثبات عرضه – مشارکت داشته باشد.
از طریق تشویق تولید در مناطق با مزیت نسبی در کشاورزی، درآمد کشورها افزایش یافته و دسترسی به قیمت‌های بهتر در بازار جهانی فراهم می‌گردد.
محدود کردن تجارت منجر به افزایش قیمت‌ها در کشورهای دارای زمین کشاورزی کم، کاهش قیمت‌ها در کشورهای برخوردار از زمین کشاورزی زیاد، و کاهش درآمدهای واقعی در هر دو می‌شود.
تجارت کالاها و ایده‌ها می‌تواند بهره‌وری کشاورزی را افزایش داده و پایداری را از طریق تسهیل انتقال تکنولوژی و تحریک نوآوری ارتقاء دهد.
چارچوب سازمانی برای تجارت بین‌المللی به کشورها جهت استفاده از فرصت‌ها برای صادرات و واردات مواد غذایی کمک کرده است.
تغذیه می‌تواند از طریق تجارت آزاد که منجر به دسترسی بهتر به سبد غذایی متنوع، تنوع بیشتر محصولات و عرضه کنندگان، و کاهش نوسانات عرضه می‌گردد، بهبود یابد.
خطرات واقعی مرتبط با تجارت آزاد عبارتند از: افزایش نابرابری، تأثیر منفی بر سلامتی، افزایش مصرف انرژی، و آسیب زیست محیطی.

توصیه‌های کلیدی
از تجارت آزاد با سیاست‌های فعال و نهادهای قوی جهت تضمین همکاری و هماهنگی حمایت کنید.
سیاست‌هایی را برای رسیدگی به چالش‌ها یا اثرات خارجی مرتبط با تجارت طراحی کنید.
نابرابری و ناپایداری قیمت را از طریق ایمنی شبکه‌ها و سرمایه‌گذاری بر روی سرمایۀ انسانی رفع کنید. راه حل‌های هوشمندانۀ سیاستگذاری، مصرف کنندگان و تولید کنندگان را از طریق حمایت مستقیم محافظت خواهد کرد.
اثرات زیست‌محیطی را با سیاست‌های مدیریت منابع به حداقل برسانید. استفادۀ بیش از حد از منابع یا فقدان تنوع زیستی، بهتر است از طریق کنترل خوب تولید مدیریت گردد، به جای آن که تجارت محدود شود.

فصل 4: سرمایه‌گذاری بین‌المللی و امنیت غذایی محلی

یافته‌های کلیدی
سرمایه‌گذاری‌های خصوصی بین‌المللی در کشاورزی می‌تواند از طریق تقویت امنیت غذا و تغذیه و حمایت از توسعه به اتمام گرسنگی جهانی کمک نماید.
سرمایه‌گذاری‌های بین‌المللی می‌تواند منجر به ایجاد شغل، توسعۀ زیرساخت روستایی، اتصال مالکان کوچک به بازارهای جهانی، معرفی فناوری‌های جدید ارتقا دهندۀ بهره‌وری، و بهبود دسترسی سرمایه برای کشاورزان شود.
مزایای سرمایه‌گذاری‌های بین‌المللی عبارتند از: افزایش تولید، بهبود زنجیرۀ ارزش، افزایش درآمدهای روستایی، توسعۀ زیرساخت، افزایش استفاده از فناوری‌های دیجیتالی و بهبود ایمنی و استانداردهای کیفیت غذا.
مطالعه‌ای بر روی 50 سرمایه‌گذاری خصوصی در بخش کشاورزی در آفریقا و آسیا نشان داد که بیشترین سود حاصل از سرمایه‌گذاری، مربوط به بهبود توانایی مردم محلی برای خرید بیشتر غذا و مواد مغذی بود.
بدون حکمرانی و نظارت مناسب، سرمایه‌گذاری‌های بین‌المللی می‌تواند تأثیرات منفی از جمله نقض حقوق مردم و دسترسی به زمین داشته باشد.

سرمایه‌گذاری بین‌المللی در کشاورزی و تأثیر آن بر امنیت غذایی

توصیه‌های کلیدی
اهداف امنیت غذا و تغذیه را با استراتژی‌های توسعۀ ملی گسترده‌تر از جمله توجه به نقش سرمایه‌گذاری خصوصی هم‌تراز کنید.
سرمایه‌گذاری در محصولات عمده را در مناطقی که دچار ناامنی غذایی هستند، تسهیل نمایید.
از مشارکت‌های عمومی- خصوصی در حوزۀ زیرساخت‌های کشاورزی برای پیوند مزارع به بازارها و جذب سرمایه‌گذاری حمایت کنید.
دسترسی به فناوری دیجیتالی را از کشاورز تا مصرف کننده جهت پاسخگویی به نیازهای اطلاعاتی برای سرمایه‌گذاری‌های پرثمر ارتقاء دهید.
مسئولیت سرمایه‌گذاری را از طریق اجرای اصول سرمایه گذاری کشاورزی و نظارت دولتی بر این فرآیند از طریق کمک فنی به دولت‌های میزبان تضمین نمایید.
به مدل‌های کسب و کار که مالکان کوچک را از طریق قراردادهای کشاورزی به صورت منصفانه یکپارچه می‌کند، اولویت دهید.
سرمایه‌گذاری‌هایی را که به توانمندسازی زنان کمک می‌کند – با توجه به نقش کلیدی آنها در امنیت غذا و تغذیه – و نیز بهبود وضعیت گروه‌های آسیب پذیر در اولویت قرار دهید.
کنسرسیومی از داده‌های جمع آوری شده را برای بهبود اطلاعات در سرمایه‌گذاری بین‌المللی در حوزۀ کشاورزی توسعه دهید.

فصل 5: مرزهای بسته و تهدیدات امنیت امنیت غذایی

یافته‌های کلیدی
استدلال‌های سیاسی برای محدودیت‌های مهاجرت به طور فزاینده‌ای ترویج می‌شود، اما تأثیرات آن بر اقتصاد، اشتغال، جنایت، یا هزینه‌های مالی مرتبط با مهاجران توسط شواهد حمایت نمی‌گردد.
مهاجرت داوطلبانه می‌تواند امنیت غذایی مهاجران و خانواده‌هایشان را از طریق افزایش درآمد و کاهش فشار بر منابع بهبود بخشد. مهاجرت گزینه‌ای حیاتی برای روستاییان فقیر و خانواده های شهری است.
منازعات و درگیری‌ها منجر به افزایش مهاجرت اجباری می‌شوند. علیرغم نگرانی‌ها، اردوگاه‌های پناهندگان می‌توانند با تحریک درآمدها و فعالیت کارآفرینانه از جوامع محلی بهره‌مند شوند.
تحقیقات بیشتری در مورد ارتباط بین مهاجرت و امنیت غذایی مورد نیاز است، اما شواهد حاکی از شبکه‌ای از تأثیرات مثبت برای مهاجران، خانواده‌هایشان و جوامع پذیرندۀ آنهاست.

واردات غذا و صادرات سوخت نسبت به میانگین جهانی در کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA)

توصیه‌های کلیدی
مکانیسم‌های مهاجرت فصلی را بهبود بخشید. کمک به کشاورزان برای مهاجرت در داخل کشورها در فصل کم‌محصولی می‌تواند امنیت غذایی را تقویت نماید.
هزینه‌های بین‌المللی مهاجرت را در مبدأ کاهش دهید. در مقابل افزایش محدودیت‌های خارجی، کشورهای مهاجرفرست می‌توانند موانع داخلی را برای مهاجرت کاهش دهند. از مشارکت اعضاء جوامع فقیر در برنامه‌های کاری مهاجرت قانونی حمایت کنید.
محصولات نوآورانۀ مالی را برای تسهیل مهاجرت توسعه دهید. مهاجرت می‌تواند هزینه‌بردار باشد، اما فناوری‌های جدید و محصولات مالی مرتبط ممکن است راه‌هایی را جهت کاهش هزینه برای فقرا ارائه دهند.
از تکنولوژی برای بهبود خدمات قبل و در طول بحران ها بیشتر استفاده کنید. فناوری جدید اطلاعات و ارتباطات به بهبود سیستم‌های هشدار زودهنگام و مدیریت بحران‌ها و اردوگاه‌های پناهندگی کمک می‌کند.

فصل 6: دستیابی به امنیت غذا و تغذیه از طریق دسترسی به داده‌های باز

یافته‌های‌کلیدی
داده‌های باز می‌تواند عملکرد سیستم‌های غذا را بهبود بخشیده و به دستیابی به امنیت جهانی غذا و تغذیه کمک نماید.
داده‌های قابل دسترسی برای تصمیم‌گیری از مزرعه تا سطح خرده‌فروشی سیستم‌های غذا حیاتی هستند.
داده‌های باز سودمندی تحقیق را افزایش داده و به پژوهشگران اجازه می‌دهد محصولات دانشی بیشتر را خلق کرده و از فرآیند تصمیم‌گیری حمایت کنند.
داده‌های باز به دولت‌ها اجازه می‌دهد که در عرصۀ سیاستگذاری، تصمیمات مبتنی بر شواهد اتخاذ کنند. همچنین آنها را مجبور به افزایش پاسخگویی می‌کند.
کیفیت و سهولت استفاده از داده‌ها برای بهره‌برداری از آنها ضروری است، با این حال مجموعه داده‌ها برای مدیریت آسان اغلب بیش از حد بزرگ و پیچیده هستند.
نابرابری در دسترسی به دانش در حال افزایش است. سیاست‌های مربوط به داده، تعهدات، و سرمایه‌گذاری‌ها می‌تواند دسترسی به دانش را ارتقاء دهد، اما تعهد فعلی و عمل بر روی داده‌های باز همچنان ناهموار است.

توصیه‌های کلیدی
دسترسی داده‌ها را دموکراتیک کنید و معیشت را از طریق قرار دادن ابزارهای داده مانند برنامه‌های تلفن همراه در دست کشاورزان بهبود بخشید.
کارایی نقل و انتقال دانش را برای جلوگیری از نابودی اطلاعات و اطمینان از دریافت در زمینه افزایش دهید.
بستر ایجاد دولت عمومی داده‌های باز را برای حرکت به سمت آنالیز با کیفیت سیستم‌های غذا و فرآیند بهتر تصمیم‌گیری فراهم سازید.
ابتکاراتی در حوزۀ داده‌های باز ایجاد کنید؛ از جمله برای کاهش نابرابری و مسائل مربوط به کیفیت، استفاده، ذخیره‌سازی و انتشار داده.
کیفیت و سهولت استفاده از داده‌ها را از طریق جمع‌آوری بهتر داده‌ها، ابزارهای جدید، گروه‌های کاری، ظرفیت‌سازی، و بهبود در سیستم عامل‌های داده‌های بزرگ ارتقاء دهید.
توانایی شهروندان ذینفع را جهت درخواست برای داده‌های باز از طریق ظرفیت‌سازی و دسترسی به ابزارهای داده تقویت کنید.

فصل 7: اصلاح سیاستگذاری زراعی داخلی و امنیت جهانی غذا

یافته‌های کلیدی
سیاست‌های حمایتی زراعی در کشورهای توسعه یافته از جمله اعمال تعرفه های بالا و قیمتهای حمایتی که از تولید کنندگان در مقابل قیمت‌های بازار محافظت می‌کند، اغلب منجر به تولید بیش از حد و سرکوب قیمت‌های جهانی می‌شود.
هنگامی که کشاورزان کم‌درآمد به رقابت با تولید یارانه‌ای می‌پردازند، در این بازی شکست می‌خورند. به همین دلیل کشورهای در حال توسعه ممکن است با افزایش میزان سوء تغذیه، ناامنی غذایی، و عوارض جانبی برای توسعۀ روستایی مواجه شوند.
سطوح حمایتی پس از جنگ جهانی دوم بالا بود، اما در مذاکرات تجاری دور اروگوئه در سال 1994 اصلاحاتی اساسی انجام شد که بر طبق آن سطوح حمایتی کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعۀ اقتصادی (OECD) کاهش یافت و سیاست‌ها به سمت مکانیسم‌های غلط کمتری تغییر جهت داده شدند.
علیرغم چنین پیشرفتی ثابت شده که حذف سیاست‌های حمایتی از لحاظ سیاسی دشوار است و حمایت کل همچنان بالای 228 میلیارد دلار در سال 2016 باقی مانده است.
در حال حاضر کمتر از نیمی از حمایت OECD با تولید مرتبط است، اما اصلاحات دچار رکود شده است و برخی اشکال غلط حمایتی نظیر بیمۀ یارانه‌ای در حال گسترش است.
بحث‌های سیاسی اخیر در ایالات متحده و اتحادیۀ اروپا بیانگر آن است که اصلاحات گذشته ممکن است تضعیف شده باشد و اقتصادهای نوظهور بزرگ – برزیل، چین، هند، و اندونزی – در حال افزایش شکل‌های غلط حمایت زراعی از جمله یارانه‌های سرمایه‌گذاری هستند.
ذینفعان واقعی اصلاحات در حمایت زراعی کسانی هستند که بیش از همه آسیب‌پذیرتر هستند، یعنی تولید کنندگان ضعیف در کشورهای در حال توسعه.

حمایت از تولیدکننده به صورت درصد درآمد ناخالص زراعی

توصیه‌های کلیدی
حمایت‌های غلط کشاورزی را در بازارهای جهانی کاهش دهید تا تولید کنندگان کشورهای در حال توسعه بتوانند با سرمایه‌گذاری بر مزایای رقابتی‌شان درآمد خود را افزایش داده و فقر و سوء تغذیۀ روستایی را کاهش دهند.
از اتخاذ سیاست‌های یارانه‌ای کشاورزی با توجه به اینکه بعدها حذف آنها دشوار است، پرهیز کنید.
اصلاحات داخلی حمایت زراعی را حتی در صورت عدم توافق با سایر کشورها دنبال کنید، زیرا چنین اصلاحاتی دارای مزایای متعددی است.

فصل 8: اصلاح حکمرانی برای غذا، تغذیه و کشاورزی

یافته‌های کلیدی
مسائل حکمرانی و سیاستگذاری مرتبط با امنیت غذا و تغذیه به طور فزاینده‌ای در حال پیچیده شدن است؛ از جمله گرسنگی مرتبط با منازعات و درگیری‌ها، بار سه گانۀ سوء تغذیه، خطرات زیست‌محیطی و سیاست‌های یکپارچه‌سازی جهانی.
پاسخ‌های ناکافی به بحران‌های غذا نشان می‌دهد کشورها به تقویت برنامه‌ریزی و هماهنگی جهانی در حوزۀ سیاستگذاری غذا، تغذیه و کشاورزی نیاز دارند.
حکمرانی جهانی می‌تواند محصولات عمومی جهانی را فراهم و محافظت نماید؛ مانند استانداردها برای غذاهای سالم و ایمن یا هماهنگی بین‌المللی کمک‌های غذایی در یک فاجعه.
سیستم‌های غذا و کشاورزی باید قادر به نوآوری و سازگاری در شرایط متغیر باشند، با توجه به اینکه سرعت تغییرات جهانی نامشخص است؛ اما این موضوع نیازمند هماهنگی و یکپارچگی بیشتر علم با سیاست است.
نهادهای رسمی، شبکه‌های کمتر رسمی، و شرکت‌های غذایی و کشاورزی، همگی در حکمرانی برای امنیت غذا و تغذیه نقش بازی می‌کنند.

توصیه‌های کلیدی
به ذینفعان رسمی در ارتباط با اینکه معماری سازمانی جهانی با عملکرد خوب و حکمرانی کشاورزی، غذا و تغذیه چگونه باید باشد، مشاوره دهید.
حکمرانی را بر پایۀ اصول مشروعیت، پاسخگویی، اثربخشی و نوآوری بازطراحی اساسی کنید.
ظرفیت هماهنگی سازمانی را برای تطابق با گسترۀ اقدام جهانی مورد نیاز جهت دستیابی به اهداف توسعۀ پایدار و رفع پیچیدگی‌های در حال رشد ایجاد کنید.
یک پلتفرم حکمرانی را برای هماهنگی بین دولتی، تصمیم‌گیری و تأمین مالی طراحی کنید که بتواند اقدام جهانی را تسهیل کرده و از مشارکت مشورتی ذینفعان حمایت کند.
پنل بین‌المللی غذا، تغذیه و کشاورزی را که متشکل از اعضاء علمی جامعۀ جهانی است، تأسیس کنید تا بتواند پاسخگوی نیاز به شواهد مبتنی بر پژوهش جهت حمایت از تصمیم‌گیری صحیح در سطح جهانی باشد.

منبع

International Food Policy Research Institute. 2018. 2018 Global food policy report. Washington, DC: International Food Policy Research Institute. https://doi.org/10.2499/9780896292970

---

یادداشت فوق در تاریخ 24 بهمن‌ماه 1397 در شبکۀ مطالعات سیاستگذاری عمومی (وابسته به مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری) انتشار یافته است.

http://www.npps.ir/ArticlePreview.aspx?id=182390

شما مجوز ارسال دیدگاه را ندارید