تبلیغ نمک آن هم برای کاهش فشار خون در رسانه ملی، واکنش‌های بسیاری به‌دنبال داشته است. متخصصان سیاستگذاری غذا و تغذیه معتقدند اقدامات غیرکارشناسی نه‌تنها سلامت افراد را به خطر می‌اندازد، بلکه می‌تواند سبب بازگشت به عقب و شیوع دوباره بیماری گواتر در جامعه شود. علی پزشکی، دانشجوی دکتری سیاستگذاری غذا و تغذیه به ایرنا می‌گوید: هیچ تقسیم‌بندی برای نمک خوب و بد نداریم. نمک در هر شکل و اسمی که وجود دارد عمدتاً کلریدسدیم است. به‌عبارتی، تفاوت بسیار اندکی بین انواع نمک‌ها وجود دارد که قابل‌چشم‌پوشی است. بنابراین وقتی گفته می‌شود افزایش دریافت نمک باعث فشارخون می‌شود، همه نوع نمک‌ها در نظر است.

وی ادامه می‌دهد: در چند سال اخیر عناوینی تحت عنوان نمک دریا، نمک دریاچه، نمک طبیعی و… در بین برخی افراد و شخصیت‌ها به‌طور آگاهانه یا ناآگاهانه مطرح شده است. آگاهانه از طرف اشخاصی که خود ذی‌نفع هستند؛ یعنی کارخانه و تأسیسات استخراج نمک دریا ایجاد کرده و به دنبال سود هستند و ناآگاهانه از سوی افرادی که با نیت خیرخواهانه اما بدون اطلاعات دقیق و صحیح دست به تبلیغات این نمک‌ها می‌زنند.

به گفته پزشکی، مصرف نمک دریا و امثال آن از چند نظر ایراد و اشکال دارد. این نمک در واقع از تبخیر آب دریا و اقیانوس‌ها به دست می‌آید. اولاً به‌دلیل اینکه فاضلاب‌ بسیاری از کارخانه‌ها، بیمارستان‌ها و مراکز صنعتی به اقیانوس‌ها و دریاها ریخته می‌شود، این نمک شامل عناصر سنگینی مثل جیوه، سرب و کادمیوم است که سرطان‌زایی آنها کامل اثبات شده و همچنین می‌تواند ایجاد مسمومیت‌های کلیوی و کبدی کند. بر اساس گزارشات، وجود این عناصر در نمک موجب کاهش جذب ریزمغذی‌هایی مانند آهن و روی می‌شود که عوارضی مانند آنمی فقر آهن و اختلال در رشد را به دنبال دارد.

متخصص سیاستگذاری غذا و تغذیه ادامه داد: ید یکی از ریزمغذی‌هایی است که در رشد و تکامل ذهنی به‌ویژه در نوزادان نقش دارد. در سال ۶۸، حدود ۷۰ درصد بیماری گواتر در جامعه داشتیم که ناشی از کمبود ید و خطر بسیار بزرگی برای توسعه انسانی کشور بود. از همین رو در وزارت بهداشت سریعاً کمیته کشوری پیشگیری از کمبود ید تشکل شد و پس از پایش استان‌ها، سریعاً یددار کردن نمک خوراکی در دستور کار وزارت بهداشت قرار گرفت.

وی با بیان اینکه این سیاست سبب شد شیوع ۷۰ درصدی گواتر در سال‌های انتهایی دهه‌ی شصت به ۶.۵ درصد در سال‌های اخیر برسد خاطرنشان کرد: تجربه اضافه کردن ید به نمک خوراکی یکی از موفق‌ترین برنامه‌های حوزه سیاستگذاری غذا و تغذیه در وزارت بهداشت بود که به خاطر آن ایران بارها از سوی سازمان بهداشت جهانی مورد تقدیر قرار گرفت، چون تقریباً بیماری گواتر در کشور ریشه‌کن شد. همچنین ایران اولین کشور در منطقه‌ی مدیترانه‌ی شرقی (EMRO) بود که اقدام به یددار کردن نمک خوراکی در سطح ملی نمود.

پزشکی متذکر شد: اما اتفاقی که در مقطع فعلی افتاده این است که برخی نمک دریا را تبلیغ می‌کنند که مقدار ید آن بسیار ناچیز است و همین امر سبب شده دستاورد موفق وزارت بهداشت در ریشه‌کنی گواتر تقریباً از دست برود. کمبود ید مخصوصاً در زنان باردار، سبب اختلالات مادرزادی، تولد نوزادان مرده و کاهش بهره هوشی (IQ) در نوزادان است.

پزشکی می‌گوید: مسئله سوم و مهم دیگر اینکه درست در همان زمانی که وزارت بهداشت یک پویش ملی و موفق را در کشور اجرا می‌کند و حدود ۳۰ میلیون نفر در این پویش فشار خونشان مورد بررسی قرار گرفته و توصیه لازم به آنها داده می‌شود، می‌بینیم تریبون رسانه ملی در دست افرادی قرار می‌گیرد که آگاهانه یا ناآگاهانه، به تبلیغ نمک طبیعی می‌پردازند که عوارض آن را برشمردیم. نکته مهم اینجاست که مخاطب این برنامه‌ها نیز عمدتاً افرادی هستند که ممکن است اطلاعات تغذیه‌ای چندانی نداشته باشند. با توجه به پرمخاطب بودن رسانه ملی هر آنچه در این رسانه نقل می‌شود، می‌تواند تأثیر بسزایی در تغییر نگرش مردم داشته باشد. به‌ویژه آنکه برخی از مخاطبان این برنامه افراد سالمندی هستند که ممکن است آگاهی چندانی نداشته باشند.

پزشکی توضیح می‌دهد: در دوران سالمندی، حساسیت جوانه‌های چشایی نسبت به نمک کم می‌شود به خاطر همین سالمندانی را می‌بینیم که نمک بیشتری مصرف می‌کنند چون احساس می‌کنند غذایشان کم‌نمک است، در حالی که مصرف نمک در سالمندان باید روزانه کمتر از ۴ گرم در روز باشد. تبلیغ نمک طبیعی آن هم به بهانه کاهش فشارخون بیشتر، چنین سالمندانی را در برابر نمک آسیب‌پذیر می‌کند.

منبع: ایرنا

https://www.irna.ir/news/83389681

شما مجوز ارسال دیدگاه را ندارید